İLGİNÇ OSMANLI TATLILARINA BAZI ÖRNEKLER: ANANAS VE PATLİCAN TATLISI

Mutfak, Osmanlı kültürünün en önemli öğelerinden bir tanesidir. Günümüzde halen Osmanlı mutfak kültürünün devam ettiğini, biçim olarak olmasa da isim olarak bir kültür taşıyıcılığı yaptığını söylemek mümkündür. Bugünkü köşe yazımızda, bazı ilginç Osmanlı tatlılarından bahsedeceğiz. Bahsedeceğimiz tatlıların yapılış tariflerine ulaşmak da arşivlerimiz sayesinde oldukça kolay hale gelmiştir.

İlk olarak ele alacağımız tatlımız, Ananas Tatlısı. Adından da anlaşılacağı üzere içerisinde ananas dilimleri bulunmaktadır.  Nasıl yapılacağına gelecek olursak; öncelikle bir kaba su doldurulup, yüz dirhem pirinç ilave edilir. Pilav haline gelene kadar kaynatılır. Daha sonra bu karışıma terayağ eklenir. Bu karışım kalıp haline getirildikten sonra, ananaslar pirincin üzerine dilimlenir. Son olarak da, sıcak kayısı salçası üzerine eklenir ve ananas tatlısı hazır hale gelir. Bu tatlı, Osmanlıların hem tatlı ve tuzlu öğeleri eklemlediğini gösterir. Hem de alaturka ve alafranga malzemelerin bir arada kullanıldığını göstermektedir.

Söz konusu tatlılardan bir tanesi de Patlican Tatlısı’dır. Patlican tatlısı, taze patlicanlanlar kullanılarak yapılmaktadır. Bu tatlının yapılması için öncelikle patlicanların halka şeklinde kesilmesi ve kaynar suda bekletilmesi gerekmektedir. Daha sonra patlicanlar süzülür ve yumurtaya bulandıktan sonra, alt-üst kısımları kızgın tereyağında iyice kızartılır. Bu işlemden sonra sıra, patlicanların şekerli sıcak suda iki saat kadar bırakılmasına gelir. En son olarak da üzerine tuz, şeker ve tarçın dökülerek servis edilir. Tıpkı ananas tatlısında olduğu gibi, burada da tatlı ve tuzlu öğeler bir arada kullanılmıştır.

Her iki tatlıda Osmanlı mutfağının yapısıyla ilgili bilgiler vermektedir. Bunun dışında baklava ve kadayıfın da birçok çeşidi olduğunu ve ilginç isimler aldığını da görmekteyiz. Bu tatlılar da alafranga kültüründen izler taşımaktadır. Bunun yanı sıra Osmanlı mutfağına ait tatlılarda zengin bir malzeme kullanımı olduğunu da görebiliyoruz. Osmanlı mutfağının izlerini, sonraki köşe yazılarımızda da incelemeye devam edeceğiz.

Kaynak: Ulviye Mevlan, Mükemmel ve mufassal aş ustası, İstanbul : Kitabhane-i Sudî, 1918.